Abstract:
AMAÇ: Ateşli silah yaralanmaları yüksekten düşme ve trafık kazasına bağlı yaralanmalardan sonra, spinal yaralanmaların en sık üçüncü nedenidir. Ateşli silah yaralanmasına bağlı spinal hasarın şiddeti ateşli silaha bağlı mekanik faktörler ve biyolojik faktörlere bağlıdır. Bu çalışmada, omurga ve/ veya omurilik yaralanması bulunan ateşli silah yaralanmalarında biyolojik faktörlerin sağkalım üzerine etkileri değerlendirildi. GEREÇ VE YÖNTEM: 2012-20I4 yılları arasında çoklu merkez acil servislerine getirilen spinal ateşli silah yaralanması olan IO olgu çalışmaya alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, travma bölgesi, ek organ ve sistem yaralanma olması, tedavi şekilleri (konservatif, cerrahi), mortalite durumları incelendi. Biyolojik faktörlerin sağkalım üzerine olan etkileri değerlendi. BULGULAR: Çalışmamıza alınan IO olgunun yaş ortalaması 25.5IİI I.74 yıl (minimum: 4; maksimum: 55) olup, hastaların %95.5'i erkekti. Hastaların yaralanma bölgelerine göre dağılımında; torakal 50 (%45.4), servikal 42 (%382) ve lomber I8 (%16.4) idi. ASIA skoru 77 (%70) olgu ile en sık kategorisinde idi. Yaş cinsiyet, ASIA skorunun ve tedavi şeklinin (konservatif veya cerrahi), survey üzerine etkili olmadığı görüldü (p > 0.05). Hastaların 58'inde (%527) spinal yaralanmaya ek organ ve sistem yaralanması tespit edildi. Spinal bölge ayrımına bakılmaksızın ek organ ve sistem yaralanmaların sağkalım üzerinde istatistiksel olarak anlamı etkisi olduğu saptandı (p < 0.01). TARTIŞMA: Spinal ateşli silah yaralanmaları kompleks bir yaralanmadır ve tedavi protokolleri tartışmalıdır. Spinal ateşli silah yarlanmasında spinal cerrahi endikasyonundan bağımsız olarak ek organ yaralanması sağkalımı olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle biyolojik faktörlerin iyi yönetilmesi mortalite üzerinde doğrudan etkilidir.
